NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT ĐỂ THAM GIA THỊ TRƯỜNG COIN
Phần 1: XÂY DỰNG CÁC NGUYÊN TẮC TUÂN THỦ.
Như đã hứa, hôm tay tôi sẽ bắt đầu viết một chuổi bài về những kiến thức căn bản mà một người muốn tham gia vào thị trường coin cần phải biết. Tuy nhiên có một điều cần phải nhắc lại là mục đích của tôi khi viết chuổi bài này, không nhằm khuyến khích các bạn tham gia vào thị trường này. Việc tham gia hay không là tùy hoàn cảnh và chọn lựa của mỗi người trên cơ sở cân nhắc giửa rủi ro và lợi ích để đưa ra quyết định. Có thể có bạn sau khi đọc các bài này xong sẽ không tham gia vì thấy không phù hợp. Mục đích của tôi chỉ nhằm cung cấp cho các bạn một góc nhìn với những kiến thức cơ bản để các bạn cân nhắc. Ngay những bạn cảm thấy muốn tham gia vào thị trường thì chỉ nên xem đây là một kênh để các bạn tham khảo, các bạn phải tự xây dựng cách thức của riêng mình. Đừng bao giờ mù quáng chạy theo bất lỳ một khuôn mẫu nào mà không biết rỏ bản chất của nó là gì. Phải luôn luôn tự hỏi tại sao chúng ta phải làm như thế. Chỉ khi nào bạn trả lời được câu hỏi này có nghĩa là bạn đã hiểu mình cần phải làm gì.
TẠI SAO CẦN PHẢI XÂY DỰNG CÁC NGUYÊN TẮC TUÂN THỦ?
Phàm làm gì cũng cần có những nguyên tắc để tuân thủ. Nó như là cái la bàn để giúp cho chúng ta định hướng đúng để không bị lạc đường. Nhất là trong những tình huống mà thị trường hoảng loạn, các nguyên tắc sẽ giúp chúng ta bớt bị tác động bởi số đông hoặc FOMO. Trong chiến lược, các nguyên tắc này được xem như là các giá trị cốt lỏi mà từ đó chi phối các quyết định, chính sách của Doanh nghiệp.
Nguyên tắc thứ nhất: Trong tài chính có một nguyên tắc luôn luôn đúng đó là “high risk high return –Rủi ro cao luôn đi cùng lợi nhuận cao”. Đây là nguyên tắc cốt lõi dùng làm nền tảng để từ đó xây dựng các chiến lược và chiến thuật kinh doanh và cũng dùng để đánh giá các sự việc và để chúng ta cân nhắc khi ra các quyết định. Nên nhớ rằng không có bửa ăn nào miễn phí. Nếu một việc được cho là có lợi nhuận cao thì ắt hẳn nó luôn tiềm ẩn rủi ro cao. Vì vậy, nếu ai đó nói với chúng ta rằng:” đây là mô hình không rủi ro hoặc rủi ro ít nhưng lợi nhuận cao” thì cần xem lại. Hầu hết các trường hợp lừa đảo đều dùng cái bẩy lợi nhuận cao để đánh vào lòng tham của con người. Ngược lại, nếu bạn đã chấp nhận với rủi ro cao thì nếu như có được thành công thì lợi nhuận phải cao, còn nếu không cao thì không đáng với rủi ro mà bạn phải chịu. Thí dụ bạn chấp nhận bỏ ra $10 và biết được rủi ro là mất trắng đến 90% vậy thì nếu như rơi vào trong 10% còn lại thì lợi nhuận có được phải là gấp 10, thậm chí gấp 100 lần mới đáng cho bạn liều như thế. Vậy, trước khi quyết định điều gì, thí dụ xuống tiền để mua, bán hay tham gia việc gì, hãy nhớ nguyên tắc này và cân nhắc kỹ.
Nguyên tắc thứ hai: Phải luôn tuân thủ các nguyên tắc về chốt lời và cắt lổ đã đề ra. Thị trường mua bán (trade) nào cũng vậy, cho dù là chứng khoán hay coin đều là là nơi mà người chơi phải đấu tranh giữa lòng tham và nổi sợ hãi. Khi giá lên, mặc dù bạn đề ra nguyên tắc chốt lời khi đạt 30%, nhưng lòng tham sẽ thuyết phục bạn chờ thêm tý nữa cũng sao đâu. Nhưng khi giá quay đầu hình thành thị trường gấu thì bạn muốn chốt lời cũng không chốt được. Ngược lại, bạn đề ra nguyên tắc cắt lỗ mỗi khi giá giãm xuống 20%. Nhưng nỗi sợ hãi vì thấy bị thua lỗ quá nhiều sẽ thuyết phục bạn hãy chờ đi, biết đâu giá sẽ lên trở lại. Nhưng bạn nên nhớ rằng, một khi thị trường đã tuột sâu thì sẽ tuột rất nhanh và lúc này có muốn cắt nhưng khó mà cắt được. Vậy, chúng ta nên chọn khi tăng bao nhiêu % thì nên chốt lời? và ngược lại khi giá giảm bao nhiêu % thì phải cắt lỗ? Cần nhớ rằng không có một công thức nào luôn đúng và áp dụng chung cho tất cả. Nhưng có một điểm chúng đó là nguyên tắc high risk- high return. Từ nguyên tắc này, sẽ hình thành 3 chiến lược cơ bản mà tôi sẽ nói rỏ trong những phần sau. Đó là chiến lược chấp nhận rủi ro cao, rủi ro trung bình và chiến lược an toàn là trên hết. Tùy bạn thuộc tuýp ưa thích mạo hiễm hay ưa chuộng an toàn mà định ra % của riêng mình. Có thể sau một thời gian khi bạn đủ trải nghiệm bạn có thể thay đổi cho phù hợp. Nhưng nên nhớ, cho dù bạn chọn chiến lược kiểu nào đi nữa, phải luôn luôn tuân thủ nguyên tắc này.
Nguyên tắc thứ 3: Trứng không bao giờ để trong một rổ. Đây là một nguyên tắc để quản lý rủi ro. Bạn không nên dồn tất cả những gì mình có để đầu tư hết vào một chổ. Có nhiều người tuân theo cái được gọi là nguyên tắc vàng 5-3-2 và đạt được nhiều thành tựu. Theo đó người đầu tư sẻ phân bổ vốn liếng của mình 50% vào vùng đầu tư an toàn, 30% là vùng tiềm năng và 20% là vùng mạo hiễm. Đây là một nguyên tắc khá nổi tiếng, nhưng thật ra chúng ta có thể thay đổi tỷ lệ trên tùy theo chọn lựa của mình. Tôi sẽ nói thêm trong phần XÂY DỰNG DANH MỤC ĐẦU TƯ.
Nguyên tắc thứ tư: luôn cẩn trọng với FOMO và đừng lên tàu bằng mọi giá. Thường những người mới tham gia luôn sợ sệt với những cơ hội mới, nhưng một khi đã bị FOMO, thì họ lại dễ dàng nhảy lên tàu bằng mọi giá mà không biết rằng con tàu này đang trên đường lao xuống vực. Nếu bạn đã nhở một chuyến tàu, hãy nhớ rằng luôn có một chuyến tàu khác dành cho bạn. Thí dụ bạn đã nhở cơ hội mua một đồng coin nào đó mà phút chốc đã tăng trưởng vài 100%, thì xin hãy đừng lấy làm tiếc, thay vào đó là đi tìm cơ hội khác. Thị trường ngày nay, có rất nhiều cơ hội và cũng rất hiểm ác với nhiều cá mập với các chiến lược bơm – xã. Những người mới chơi thường sợ sệt và chỉ tham gia vào thời điểm khi thấy nhiều người tham gia và họ lại kiếm tiền quá dể dàng. Nhưng đây lại chính là thời điểm cá mập xã hàng.
Nguyên tắc thứ năm: hãy tìm hiểu rỏ mọi thứ trước khi xuống tiền và đừng bao giờ bỏ tiền vào những thứ mà mình không rỏ. Tôi thấy rất nhiều bạn bỏ tiền đầu tư vào những đồng coin mà không biết gì về nó. Hoặc tham gia vào các sàn giao dịch xyz nào đó mà không biết có uy tín hay không. Đây là điều rất nguy hiểm vì có đến 70% đồng coin là rác và nhiều sàn giao dịch dởm có thể biến mất cùng tiền của bạn, hoặc tiền vào thì dể nhưng rút ra thì khó…. Thật ra, khó thể để các bạn ở Việt Nam, với vốn tiếng anh khiêm tốn có thể tìm hiểu để biết rõ về các dự án, vì hầu hết các tài liệu như bản cáo bạch( white paper) hoặc các bình luận trên các diễn đàn uy tín đều là ở nước ngoài. Nhưng cũng có một số tiêu chí có thể dùng để đánh giá về tính an toàn. Tôi sẽ trình bày rỏ trong các phần sau.
Nguyên tắc cuối cùng: luôn tuân thủ nghiêm các điều trên.Trên đây chỉ là các gợi ý, nếu bạn thật sự muốn tham gia hãy ngồi xuống và xây dựng cho mình các nguyên tắc và thêm vào đó những gì các bạn cho là quan trọng.
Nguồn: Lai Ho